Bulgularımız:
- 2015 yılındaki haberde yer alan orijinal görseldeki kişi ‘Fatma Sönmez’. Sophia’nın yüzü görüntüye fotomontaj ile eklenmiş.
- Sophia’nın tutuklandığına dair herhangi bir haber yok.
- Sophia’nın sosyal medya hesabında yakın geçmişte teknoloji organizasyonlarına katıldığı görülüyor.
Geçtiğimiz günlerde Oğuzhan Uğur’un ‘Mevzular Açık Mikrofon’ isimli programında Robot Sophia’yı ağırladığı görüntüler gündeme gelmişti.
İnternetçiler sosyal medyada daha sonra Sophia ile alakalı bir görüntüyü yayılıma soktu.
İddiaya göre Sophia, programda Mustafa Kemal Atatürk’e “Diktatör” dediği için tutuklandı. Sözde Sophia’yı gösterdiği iddiasıyla paylaşılan gönderilerde, kolluk güçleri de yer almakta. Paylaşımın açıklama bölümünde şu sözlere yer verilmiş:
Atatürk’e “diktatör” diyen yapay zekâ 5816’dan tutuklandı. Yapay zekâ mahkemede Atatürk’ün hiç seçim kazanmadığını, muhaliflerin garip cinayetlere kurban gittiğini, harf devrimi, şapka devrimi gibi dayatmaların referandumla değil Atatürk’ün emriyle yapıldığını söyledi. “Hâkim bey, bunları kim yaparsa yapsın diktatördür; demokrat olamaz” dediyse de dinletemedi. Mahkeme yapay zekâya 6 ay fişini çekme cezası verdi.
Bu görüntü ve beraberindeki iddialar gerçek mi buna bir bakış attık.
Görütüdeki kişi Robot Sophia mı?
Öncelikle araştırmamıza “Robot Sophia tutuklandı” ve “Atatürk” gibi anahtar kelimelerle başlıyoruz. Ancak herhangi bir haber kanalında buna benzer bir haber içeriğine ulaşamıyoruz. Ardından görüntüyü Google Lens’ten tersine görsel arama yöntemi ile taradığımızda, 2015 yılında gündeme gelen bir habere denk geliyoruz.
2015’te gündeme gelen haber
Orijinal fotoğraftaki kişi ‘Fatma Sönmez’
Gaziantep Hakimiyet Gazetesi’nin web sitesindeki 2015 tarihli bu haberde, görüntüdeki ‘Fatma Sönmez’ isimli kişinin içinde bulunduğu bir olayı itiraf ettiği ve gözaltına alındığı belirtiliyor. Ayrıca ilgili haber IHA’nın arşivinde de yer alıyor.
Haberin içeriği:
Gaziantep’te 50 gün önce yakınlarıyla hastaneden ayrılan ve kendisinden bir daha haber alınamayan Ali Sönmez’le ilgili özel bir televizyon kanalında itirafta bulunan kızı Fatma Sönmez gözaltına alındı. Fatma Sönmez, sevgilisinden babasını hırpalayıp bir tarafa atmasını istediğini canlı yayında itiraf etti.
Dolayısıyla görüntünün eski tarihli bir haberden alındığını ve Sophia’nın fotomontaj ile görsele dahil edildiğini anlıyoruz.
Öte yandan Hong Kong merkezli ‘Hanson Robotics’ isimli teknoloji firmasının 2016’da yaratılan ve hala günümüzde birçok televizyon programına konuk edilen Sophia’nın, iddia edildiği gibi bir yapısı olmadığını görüyoruz. Robota 2018’de bacak ve yürüme fonksiyonu eklense de, henüz geliştirme aşamasında olduğu ve insansı denilebilecek seviyede olmadığı biliniyor.
Son olarak Sophia’nın X hesabını aktif olarak kullandığı ve teknoloji oturumlarına katıldığı görülüyor. Dolayısıyla bu iddiayı yanlış olarak işaretliyoruz.
