Sürekli Adını Duyduğumuz Metaverse Nedir?
Son zamanlarda sıklıkla duyduğumuz, teknolojik devrim olan "Metaverse" ile ilgili bir yazı
Metaverse kavramı, özellike şu sıralar internet ortamında bir hayli popüler. Eğer düzenli olarak çeşitli bilim kurgu roman ve filmleri takip ediyorsanız bu kavramı çokça kez duymuşsunuzdur. Bilim insanlarına göre yakında bu kavram filmlerden çıkarak özgürlük kazanacak ve artık hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelecek.
Metaverse, insanların tıpkı oyunlardaki gibi bir karaktere, avatara sahip olması ve sanal ortamda çeşitli dijital nesneler ya da diğer avatarlar ile etkileşime geçmesine denmektedir. Yani metaverse, hiç kapanmayan sanal ortamların birleşmesi sonucu oluşan bir çeşit ağ türüdür. Daha da basit bir şekilde açıklamak gerekirse bu kavramı; çeşitli rol yapma oyunları, VR yani sanal gerçeklik ve internetin birleşimi, kombini olarak dile getirebiliriz. Eğer metaverse ile yakından ilgileniyorsanız tam olarak aynı içerikleri kapsamasa da Metaverse benzeri kavramları içeren anime filmi Sword Art Online‘ı izlemenizi öneririz.
Metaverse ve Temel Yönleri
İlk bakışta metaverse’ün toplamda 3 adet temel yönü vardır. Bunlar varlık, birlikte çalışılabilirlik ve standardizasyondur. Varlık, bu yönlerin en önemli kavramlarından bir tanesidir. Varlık kavramı sayesinde sanal alanda bulunan birey, burada diğer bireylerle iletişime geçebilir ve somut nesnelerin farkına varabilir. Yapılan araştırmalara göre somutlaşma hissi sayesinde hissedilebilirlik üst seviyelere çıkmaktadır. Varlık hissi genelde VR gözlükler gibi giyilebilir teknolojiler aracılığı ile elde edilir.
Birlikte çalışılabilirlik kavramı ise daha çok seyahat ile ilgilidir. Bir karakterin farklı dijital nesneleri bünyesinde bulunduran bir diğer sanal alana gitmesi ile gerçekleşir. Tabii kavramın tam olarak gerçekleşebilmesi için seyahatin sorunsuz bir şekilde tamamlanması gerekir. Standardizasyon kavramı ise sanal alan gibi platformların karakterlere sunulan hizmetler ile birlikte ortaklaşa çalışması ile alakalıdır. Son olarak tıpkı çeşitli kitle iletişim teknolojilerinin zamanla benimsendiği gibi metaverse kavramının da benimsenmesi için bazı ortak teknolojik standartların devreye girmesi gerekir. Bunun için de açık metaverse birlikte çalışılabilirlik grubu gibi kurumlar var gücüyle çalışmaktadır.
Metaverse Kavramı ve İzlediği Tarihsel Yol
Metaverse kavramının tarihi çok da uzak değildir aslında. Zaten ortalama 30 yıldır Dünya, mükemmel bir teknoloji devrimine tanıklık etmekte. 20. yüzyılın en büyük çılgınlığı insan yapımı dijital bir evrenin inşa edilmesi olabilir. Metaverse kavramı da bu çılgınlıktan türemiş ve yavaş yavaş kendine yer edinmiştir. Örneğin artık her şey cebimizde. Müzik, film ve oyunlar tek tıkla ulaşılabilir halde. Ticaret ve iletişim de dijital dünyaya taşındı. Yani bir nevi, gerçeklik dijitale dönüşmeye başladı bile.
Metaverse Kavramı ve Bilim Kurgusal Tarihi
Metaverse kavramı çok uzun zamanlar boyunca bilim kurgu romanlarında kendine yer bulmuştur. İlk olarak ünlü yazar Neal Stephenson bu kavramdan romanında bahsetmiştir. Tabii her ne kadar Stephenson, 1992 çıkışlı Snow Crash romanında kavramımıza yer verse de 1984 yılında yayınlanan Neuromancer romanında kavramımızdan siber uzay olarak bahsedilmiştir. Yani William Gibson, Neuromancer bilim kurgu romanı ile ilk olarak Metaverse kavramına yer veren yazar olmuştur. Zaten bu roman sayesinde metaverse, şöhret basamaklarını hızlıca tırmanmıştır.
Metaverse ve Teknolojik Tarihi
Metaverse kavramının teknolojik tarihi daha çok Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’e dayanmaktadır. Zuckerberg, resmi olarak 2021 yılının Temmuz ayında The Verge dergisi ile Metaverse adına yeni adımlar atacağını söylemiştir. Zuckerberg’e göre Facebook kullanıcıları, 5 yıl içerisinde şirketi artık sosyal medya ile değil de Metaverse ile anımsayacak. Kimilerine göre bu açıklamalar, Facebook uygulamasının düştüğü yasal zorluklara istinaden alınmış bir halkla ilişkiler taktiği olarak kabul görse de Zuckerberg, metaverse adına önemli temsilcilerden birisi olabilir.