Bulgularımız:
- Fotoğraftaki Zinya çiçeğini astronot Scott Kelly yetiştirdi ancak bu, uzayda yetişen ilk çiçek değil.
- Astronot, Don Pettit’in 2012’de yetiştirdiği ayçiçeği “Uluslararası Uzay İstasyonu’nda” yetişen ilk çiçek olarak kabul ediliyor.
- Uzayda yetişen ilk çiçek ile alakalı kesin bir bilgi yok.
Uzay yerçekiminin olmadığı bir vakumsuz ortam. Bunu temel fizik bilgimizle biliyoruz. Yine de insanlık olarak bu yaşama elverişsiz koca boşlukta son hızla süzülen bir uzay aracımız var. Uluslararası Uzay İstasyonu, Amerikalı’sından Çinli’sine birçok devletin ortak olarak kullandığı bir istasyon. Burada astronotlar epey süre geçiriyor ve haliyle çok da vakti oluyor.
Bazı internetçiler bir çiçek fotoğrafını “Uzayda yetişen ilk çiçek” açıklaması ile mütemadiyen paylaşmakta. Demiştik ya Uzay İstasyonu’nda bilimsel bir takım işlerle uğraşacak epey vakit var diye… Dolayısıyla bir astronot da böyle bir çiçek yetiştirme deneyi yapmış olabilir. Peki bu çiçek gerçekten de uzayda yetişen ilk çiçek mi?
Buna Büyüteç tuttuk.
Fotoğraftaki Çiçek ‘Uzayda Yetişen İlk Çiçek’ Değil
İnternetçiler, bugün ele aldığımız fotoğraftaki çiçeğin “Uzayda yetişen ilk çiçek” olduğunu iddia ediyorlar. Peki gerçekten de öyle mi? Bunu incelemeye aldık ve ilk önce tersine görsel arama ile işbu fotoğrafı aramakla başladık.
Alamy.com’da fotoğrafın orijinal halinde şu ifade yer alıyor:
ISS’de bahçecilik deneyi. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) Veggie tesisinde yetişen Zinnia çiçeği. Bu çiçekli ekin deneyi, 16 Kasım 2015’te NASA astronotu Kjell Lindgren’in Veggie sistemini ve Zinnia tohumlarını içeren köklendirme ‘yastıklarını’ etkinleştirmesiyle başladı. Bu, bilim adamlarının Dünya’ya geri dönüp bitkilerin mikro yerçekiminde nasıl büyüdüğünü incelemelerine izin verdi. Rus ve ABD’li bilim adamları, 1970’lerin sonlarından beri uzayda bitki araştırmaları yapıyorlar. 17 Ocak 2016’da fotoğraflandı.
Açıklamada çiçeğin fotoğrafının 2016 tarihli olduğunu anlıyoruz.
Collectspace.com’un web sitesinde konu ile alakalı bazı bilgilere ulaşıyoruz. Öncelikle Zinya türü bu çiçeği, Astronot Scott Kelly ISS’in Bitki Üretim Sistemi bölümünde 2015-2016 tarihleri arasında yetiştirmiş. Hatta bununla alakalı Twitter hesabından bir fotoğraf bile paylaşmış. Kelly paylaşımında, “Uzayda yetişen ilk çiçek görücüye çıktı!” açıklamasını yapmış. Fakat sonra araştırınca Kelly’nin bu paylaşımının hatalı olduğunu anlıyoruz. Çünkü uzayda açan ilk çiçek Kelly’nin Zinya’sı değil. Bu çiçekten daha önce 2012 yine aynı bölümde Astronot Don Pettit’in 2012’de yetiştirdiği Ayçiçeği, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) yetiştirilen ilk çiçekti.
Çiçek, astronot Don Pettit’in gözetiminde yetişmişti. Bunu Pettit’in NASA’ya bağlı kişisel blogundan doğrulayabiliyoruz.
Ama yine de ISS’te açması, onu uzayda açan ilk çiçek yapmıyor. Bundan çok daha önce 80’li ve 90’lı yıllarda hem NASA hem Sovyetler Birliği, uzayda bitki çalışmaları yapmıştı.